ऋण-भार

उपकार-फेड सौदा परक्यांत होत आहे
मित्रांस स्निग्धतेचा का भार होत आहे?

जरि पांघरूण त्याला उबदार घातले मी
ओझेच त्या उबेचे सखयास होत आहे

धरणीस पावसाचा भालास कुंकुमाचा
कुसुमांस गुंजनाचा का जाच होत आहे?

’माझा’ म्हणून केले, प्रेमार्द्र अंतराने
ऋणभार-क्लेश माझ्या हृदयास होत आहे

वाटे, ऋणे असावी ऐशी मधाळलेली
मधुमास आपुला का वैशाख होत आहे?


मंदार.

तीन तिघाडा

घशाखाली भाकरी घालून तो जरा पडला
ती बाहेर उन्हात गोव-या वाळवत होती

तीच वाळली, गोव-या ओल्या आणि तो कोरडा राहिला.

----------------

बहात्तर कुमारिकांपायी पडतायत
रोज असंख्य जीवांच्या आहुती

ते यज्ञ कधीपासून करायला लागले?

-----------------

सीतेसंगे स्वर्ग भासे वनवास रामाचा
कर्तव्या जागुन आत्मा होई धन्य लक्ष्मणाचा

प्रासादी राहुन वनवास होता - फक्त उर्मिलेचा



मंदार.

अताशा असे हे मला काय होते ..

(खरेभाऊंची माफी मागून)

अताशा असे हे मला काय होते
कुण्या काळची झोप डोळ्यांत येते
बरा वाचता वाचता पेंगतो मी
अशी लेखणी हातुनी खालिं पडते

कधी आवरू पुस्तकांचा पसारा
कधी सावरू तो टीपांचा ढिगारा
असे चालती हात हे संथ माझे
गोंधळात ह्या वेंधळा मी बिचारा

न लेखांक कुठले, न संदर्भ काही
न कुठले परिच्छेद, सूत्रे न काही
जसा दारुडा जाइ रस्त्यावरूनी
तसा काहिसा काटतो मार्ग मीही

असा ऐकु ये मास्तरांचा पुकारा
क्षणी दूर हो आळशी नूर सारा
असे ढवळते आत जोरात काही
जसा बैल घे आसुडाचा इशारा

कशी ही अवस्था कुणाला कळावे?
कुणाला पुसावे ? कुणी उत्तरावे ?
किती रोज करतो, तरी काम उरते
असे काम उरता, कुणी आटपावे ?


मंदार.